علت های روان شناختی مجرد ماندن

پول یکی از عناصر مهم برای ازدواج است. زمینه های اجتماعی و فرهنگی هم همین طور، اما آیا فراهم بودن هر کدام از این عوامل و یا صرفا هر دوی آن ها تعیین کننده قطعی اقدام یک شخص به ازدواج خواهند بود؟ البته که خیر، چرا که ازدواج یک رویداد چند عاملی است. تجرد هم که روی دیگر همین سکه است همین طور.  به عنوان مصداق این مطلب می توانیم به جوانانی اشاره کنیم که نه مشکل اقتصادی دارند و نه معضل فرهنگی- اجتماعی خاصی اما هم چنان بر مجرد ماندن اصرار دارند. از این شواهد نتیجه می گیریم که باید عوامل دیگری هم در این مسئله دخیل باشند. این عوامل کدام اند و به عنوان یک فرد، چه قدر می توانیم در رفع آن ها موثر باشیم؟ روان شناسی پاسخ های جالبی برای این سوالات دارد. گفتیم که مجرد بودن نتیجه اجتماع چندین دلیل است، اما چند تا از این دلایل همان چیزهایی هستند که واقعا هستند؟! مثالی می زنم: «آقای دکتر حدود 40 ساله ای مدت ها پیش از دوستانش خواسته بود که اگر گزینه مناسبی برای ازدواج سراغ دارند به او معرفی کنند. البته چون به لحاظ مشغله کاری وقتی برای جلسه معارفه نداشت سفارش داده بود که به عنوان قدم اول عکس ها و اطلاعات آن ها برایش ایمیل شود، بدون اینکه خودش عکسی در اختیار کسی بگذارد.» این آقای که هم چنان هم مجرد است مشکل اقتصادی ندارد، از لحظه رتبه بندی های اجتماعی هم که وضعش بد نیست، پس به قول خودش می ماند دو چیز: یکی کمبود وقتش و دومی خلقیات زنان امروزی؛ اما آیا این ها دلایل واقعی مجرد ماندن او هستند؟ به عبارت دیگر چه دلایل مهم تری ممکن است در پس ظاهر استدلال های او پنهان شده باشد؟ در ادامه به چند مورد از این دلایل می پردازیم:

152 هزار مجرد قطعی در کشور، 59 درصد مجردین قطعی زنان هستند

تجرد موضوعی است که همه مبتلا به آن نمی‌شوند، اما تقریباً تمام افراد درگیر افزایش سن ازدواج شده‌اند. سن آغاز تجرد قطعی برای مردان 50 سال و برای زنان 45 سال است که عوامل و پیامدهای هرکدام متفاوت است. براساس آمار ثبت احوال یک میلیون و 300 هزار دختر و پسر قبل از سن تجرد قطعی در کشور وجود دارد که 75 درصد آن‌ها زنان هستند و 152 هزار مجرد قطعی وجود دارد که 59 درصد آن‌ها را نیز زنان تشکیل می‌دهند. توسعه؛ عامل اصلی تجرددر نشست "بررسی علل بی‌رغبتی به ازدواج" با حضور دکتر کرم حبیب‌پور؛ جامعه‌شناس و استاد دانشگاه و حجت‌الاسلام جعفر ساوالان‌پور اردبیلی؛ مدیر موسسه فرهنگی خانواده امین،که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت ارشاد برگزار شد دکتر حبیب پور اشاره کرد:جامعه آماری ما در این تحقیق 1200 دختر 25 تا 44 سال بود. در این تحقیق کیفی با دختران 33 سال به بالا مصاحبه گرفتیم؛ زیرا تعداد دختران 45 سال به بالا کم بود. بر اساس نتایج حاصله، عامل اصلی افزایش سن ازدواج و تجرد قطعی توسعه و مدرنیته است. ما در دوران گذار هستیم و سنت و مدرنیته را با هم تجربه می‌کنیم که همین مسئله مشکل‌زا شده است. از طرفی سن ازدواج در تمام کشورها به‌ویژه کشورهایی که مدرنیته را تجربه می‌کنند، در حال افزایش است. از بعد دیگر افزایش سن ازدواج به دلیل بالارفتن سطح تحصیلات مطرح می‌شود که ایرادی ندارد؛ زیرا طبق آمار ازدواج‌هایی با این شرایط، دوام بیشتری دارند.

بحرانِ آینده جمعیتی: کاهش جمعیت دختران!

معاون برنامه ریزی و هماهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: کاهش شمار دختران در جامعه، کشور را در آینده دچار بحران تجدید نسل خواهد کرد. محمد اسحاقی روز دوشنبه درهمایش «تبیین سیاست‌های کلی جمعیت مبتنی بر سلامت مادر و کودک» در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزود: اگر همین روند ادامه یابد و بیشتر فرزندان متولد شده پسر باشند؛ در آینده با کاهش تعداد مادران به منظور فرزندآوری و تجدید نسل مواجه می‌شویم. وی همچنین با بیان اینکه درحال نزدیک شدن به بحران باروری هستیم اظهار کرد: مقرر بود نرخ رشد جمعیت در سال 90 به 2.3 درصد برسد اما به رقم 1.3 درصد رسیدیم. مقرر بود نرخ باروری کلی از 6.4 درصد در سال 65 به چهار درصد در سال 90 برسد اما در سال 71 به این نقطه هدف رسیدیم و با ادامه روند کاهشی نرخ باروری، در سال 90 این رقم به 1.7 درصد رسید. وی کمترین نرخ باروری را مربوط به چهار استان تهران، گیلان، اصفهان و سمنان با نرخ 1.2 تا 1.6 درصد دانست و افزود: این نرخ باروری در برخی نقاط تهران کمتر از یک درصد است که بسیاری از ساکنان این نقاط نیز از قشر مرفه و دارای تحصیلات بالا هستند. به گفته وی در تحقیقی که در تهران صورت گرفته مشخص شده که کمترین نرخ باروری کلی در جامعه پزشکان است. کاهش نرخ باروری کلی، امری فراگیر در کشور شده است که این موضوع خسارت‌های بزرگی به کشور وارد می‌کند. با کاهش باروری، کشور دچار چالش‌های جمعیتی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی می‌شود؛ از جمله چالش‌های جمعیتی می‌توان به کاهش جمعیت ملی، کاهش نیروی کار، بحران سالمندی و افزایش مهاجرت‌های بین المللی اشاره کرد. براساس پیش بینی‌ها، اگر نرخ باروری کلی به همین روند پایین باشد، جمعیت ایران در سال 1480 شمسی به 31 میلیون نفر کاهش می‌یابد. وی، میانگین سنی جمعیت کشورمان را در زمان حاضر 30 سال اعلام و اضافه کرد: ایران در طول 30 سال به جامعه سالمند می‌رسد درحالی که این رقم برای کشورهای اروپایی 90 سال است. اسحاقی با اشاره به کاهش 6.5 درصدی ازدواج و افزایش 5.3 طلاق در سال گذشته در کشور اظهارکرد: میانگین سن ازدواج در کشور در مردان به 28 و در زنان به 23.4 سال رسیده که این عدد در تهران برای مردان 30.6 و زنان 26.7 و در اصفهان برای مردان 28.9 و برای زنان 24.8 سال است. وی همچنین با اشاره به افزایش طلاق در بین افراد دارای تحصیلات عالی پس از پشت سرگذاشتن پنج سال نخست زندگی مشترک، گفت: بیشتر زنان و مردان مطلقه در سنین باروری هستند و این فرصت را از دست می‌دهند. وی اعتیاد را از دلایل اصلی طلاق در کشور اعلام کرد و افزود: عده ای آزمایش‌های اعتیاد بدو ازدواج را با روش‌های خاصی دور می‌زنند که در این زمینه مقرر شده دستگاه‌های جدید برای آزمایش تشخیص اعتیاد با درصد خطای پایین خریداری شود. اسحاقی همچنین به رشد طلاق توافقی در کشور تا 87 درصد اشاره و اظهار کرد: یکی از وظایف قوه قضاییه کنترل این موضوع است. مهمترین علل کاهش نرخ باروری تاخیر در ازدواج و فرزندآوری و همچنین کاهش فرزندآوری است که این معضلات باید با فرهنگ سازی، اعمال قوانین مرتبط ، اصلاح سبک زندگی و مدیریت صحیح حل شود. معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در این همایش، جمعیت کنونی استان را چهار میلیون و 577 هزار نفر اعلام کرد و گفت: مهاجرت از دیگر مناطق عامل اصلی افزایش جمعیت در این استان است. این نسبت از 6.5 درصد در سال 90 به 7.6 درصد در سال جاری رسیده است. وی نرخ باروری کلی در کشور را 1.85 درصد و در استان اصفهان 1.5 درصد اعلام و اظهار کرد: نرخ باروری کلی باید به 2.1 درصد برسد.  اشتغال زیربنای اصلی ازدواج می‌باشد و لازم است بستر مناسب برای این موضوع فراهم شود. همایش یک روزه « تبیین سیاست‌های کلی جمعیت مبتنی بر سلامت مادر و کودک » برای ارتقای نرخ باروری کلی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار شد.

مشاوره طلاق در اکثر استانها

رئیس مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور با تأکید بر اینکه با آموزش‌های به موقع و از دوران کودکی می‌توان تا حد زیادی طلاق و سایر آسیب‌های اجتماعی را کنترل کرد، گفت: در حال حاضر در اکثر استان‌ها مراکز مشاوره طلاق راه‌اندازی شده است. مجید رضازاده در مراسم امضای تفاهم‌نامه و سند همکاری‌های مشترک فی‌مابین سازمان بهزیستی کشور و معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه که صبح امروز با حضور انوشیروان محسنی بندپی رئیس سازمان بهزیستی و محمدباقر الفت معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه برگزار شد، اظهار داشت: خوشبختانه شاهد ارتقای سطح همکاری فی‌مابین سازمان و قوه قضاییه طی یک سال گذشته بوده‌ایم. با توجه به روند رو به رشد آسیب‌های اجتماعی باید نگاه فرابخشی به کاهش آنها داشته باشیم و به همین منظور سازمان بهزیستی کشور از ظرفیت دستگاه‌های مختلف و به ویژه قوه قضاییه استفاده می‌کند. با توجه به روند رو به رشد طلاق نیاز مداخلات اجتماعی در حوزه پیشگیری است که در یک سال گذشته همکاری‌های بین‌بخشی، بین سازمان بهزیستی و قوه قضاییه برای کاهش طلاق در سطح کشور آغاز شده است. قطعاً طلاق یک معضل اجتماعی است و باید به صورت سیستم اجتماعی مورد توجه قرار گیرد و به نظر می‌رسد برای این کار بایستی از کودکی  آموزش‌های پیش از ازدواج و مهارت‌های زندگی در دستور کار قرار گیرد.قطعاً با آموزش‌های به موقع و از مهارت‌های زوجین می‌توانیم تا حد زیادی از آمار طلاق و سایر آسیب‌های اجتماعی بکاهیم و آنها را تحت کنترل قرار دهیم. از سال گذشته و با امضای سند همکاری و تفاهم‌نامه توانستیم مشاورین مراکز مشاوره را تحت آموزش‌های تخصصی قرار دهیم و در نهایت پروتکل علمی را برای همکاری دو مجموعه بهزیستی و قوه قضاییه تهیه کردیم. در حال حاضر مراکز مشاوره طلاق در بیشتر استان‌ها فعال شده است و در آینده نیز گسترش پیدا خواهد کرد و قطعاً با ارتقای سطح همکاری قوه قضاییه و سازمان بهزیستی شاهد توفیقات بیشتری خواهیم بود.

آیا فضاهای مختلط دانشگاهی زمینه ازدواج را فراهم می‌کنند؟

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد همدان گفت: در حال حاضر با وجود جوانان متدین و دانشگاه‌های اسلامی در سطح کشور، وضعیت ظاهری دانشگاه‌ها در حد ایده‌آلی قرار ندارد. حجت‌الاسلام "حمیدرضا طالقانی‌ورکشی" منطقه همدان، اظهار کرد: بعضی افراد بهانه می‌کنند که اختلاط جنسیتی باعث افزایش شور و نشاط دانشجویان در جهت مثبت شده اما این شور و هیجان به چه قیمتی باید ایجاد شود؟ باید دید آیا این وضعیت به نفع دانشجو بوده و امری مشروع است؟ در دین و مذهب ما تاکید شده که در صورت امکان اختلاط جنس مخالف نباید صورت گیرد و توصیه‌های زیادی در روایات در این خصوص مطرح شده است چراکه بحث تفکیک جنسیت مرد و زن در فضاهای عمومی و سربسته و حتی عبادی نیز مورد اهمیت قرار دارد.  مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد همدان با اشاره به محیط دانشگاه از لحاظ تفکیک جنسیتی دانشجویان دختر و پسر تصریح کرد: در کشور ما، آموزش به گونه‌ای است که دختران و پسران دوران مهدکودک تا دبیرستان را به صورت تفکیک شده پشت سر گذاشته و متاسفانه در سنین 18 سالگی به بعد که در اوج و قلیان احساسات جنسی قرار دارند جوانان را کنار هم می‌نشانیم که این امر باعث شکل‌گیری ارتباطات بعدی و در مواردی نیز نامشروع خواهد شد. بعضی افراد معتقدند که این فضاها زمینه آشنایی جوانان را برای ازدواج فراهم کرده اما با مشاهده آمارها در پایان فارغ‌التحصیلی دانشجویان باید ببینیم که چند ارتباط بین همکلاسی و یا هم‌دانشگاهی به ازدواج ختم می‌شود که مشاهده می‌بینیم این موارد بسیار محدود و ناچیز است.متاسفانه این آشنایی‌ها بستر مناسبی برای افزایش آمار ازدواج دانشجویان فراهم نمی‌کند و باید در این سنین برای تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها، فضاهای علمی مجزا در نظر گرفته شود. موفقیت علمی در دانشگاه‌های تفکیک جنسیتی بیشتر است. در کشور ما، دانشگاه‌هایی که به شکل تک‌جنسیتی فعالیت می‌کنند از موفقیت‌های بیشتری برخوردار بوده و هیچ آسیبی هم متوجه دانشجویان نخواهد شد.مقایسه کردن فضای دانشگاهی و عمومی کار درستی نیست.حجت‌الاسلام حمیدرضا طالقانی‌ورکشی در ادامه با تاکید بر اینکه فضاهای دانشگاهی با فضاهای عمومی دیگر کاملا متفاوت است، تصریح کرد: دانشگاه فضایی علمی بوده و ارتباطات عمیق‌تر و طولانی‌تر خواهد بود و هر دو طرف مجبور هستند تا چند سال در یک کلاس تحصیل کنند اما فضاهای عمومی موقتی و گذاراست بنابراین مقایسه کردن این دو فضا کار درستی نیست. از مهمترین راهکارها تاسیس دانشگاه‌های تک‌جنسیتی، جذب دانشجویان رشته‌های مختص آن جنسیت و تقسیم‌بندی ایام هفته برای اختصاص دادن به خانم‌ها و آقایان است. باید از فضاهای دانشگاه به حد مطلوب استفاده شود و مسئولان باید تمام تلاش خود را در ایجاد فضایی مناسب برای آرامش‌خاطر دانشجویان فراهم کنند.

ازدواج آگاهانه

معاون ساماندهی امورجوانان وزارت ورزش و جوانان گفت: بیشتر طلاق ها در ۵ سال نخست ازدواج انجام می شود. محمود گلزاری معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان صبح چهارشنبه در همایش جوانان و ازدواج که در دانشگاه آزاداسلامی واحدورامین- پیشوا برگزار شد، بی رغبتی به ازدواج را یکی از مشکلات ازدواج و تشکیل خانواده دانست و تصریح کرد: ۱۱ میلیون جوان مجرد کشور در سن ازدواج هستند. برای دختران سن ۱۵ تا ۲۵ و و برای پسران۳۰ سال تا ۳۵ سالگی را سن ازدواج می گویند و از ۳۵ تا ۴۵ سال دوره تأخیر ازدواج و از ۴۵ سال به بعد برای خانم ها و از سن ۵۰ سال به بالا برای آقایان، دوران یأس از ازدواج و تجرد قطعی می شود. این کارشناس و مشاور مسائل خانواده با بیان این که ۴۰ درصد علل عدم ازدواج در کشور مسائل اقتصادی است خاطرنشان کرد: میانگین سن ازدواج در استان تهران برای آقایان ۳۱ سال و برای خانم ها حدود ۲۷  و ۲۸ سال است. معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با اشاره به مسئله بالا رفتن سن ازدواج تصریح کرد: نگرانی در خصوص این مسئله برای دانشجویان دختر و تحصیل کرده نسبت به گروه های غیر تحصیل کرده بیشتر است. دکتر گلزاری عدم دسترسی به فرد مورد نظر برای ازدواج را یکی دیگر از مشکلات ازدواج عنوان کرد و افزود: روش فرهنگی کشور ما برای پیدا کردن فرد مورد نظر برای ازدواج روش سنتی است، یعنی به شکلی است که خانواده پسر می تواند به دنبال دختر برود اما خانواده دختر نمی تواند به دنبال پسر برود. روش سنتی که مادران به خواستگاری بروند، ایرادی ندارد ولی کفاف نمی دهد. در حال حاضر ۳۵۰ سایت همسریابی وجود دارد که تمام آنها غیر قانونی و بخشی از آنها غیر اخلاقی هستند. من معتقد هستم که دانشگاه یکی از عرصه های بسیار خوب انتخاب همسر است به شرط این که استادهای مشاور بتوانند به دانشجویان کمک کنند که در دانشگاه انتخاب خوبی داشته باشند. مشاوره قبل از ازدواج یعنی مثلثی که از سه رأس دختر و پسر، والدین و مشاور تشکیل می شود،مشاوره قبل از ازدواج بسیار لازم است و روان شناس حاذق باید در این حوزه فعالیت کند.شما اگر خواستگار بسیار خوبی هم داشتید بسیار لازم است که برای مشاوره قبل از ازدواج اقدام کنید.  بیشتر طلاق ها در ۵ سال نخست ازدواج انجام می شود ، ۲۰ درصد ازدواج ها در کشور به طلاق می انجامد و این عدد در تهران ۳۵ درصد است. سالانه ۸۰۰ هزار ازدواج و ۱۶۰ هزار طلاق در کشور اتفاق می افتد و تقریبا سالی چهل هزار دختر زیر ۳۰ سالِ طلاق گرفته به جامعه اضافه می شود.

اینفوگرافی، هشت سنت غلط در ازدواج

هشت سنت غلط در ازدواج در این اینفوگرافی به تصویر کشیده شده است. به رخ کشیدن ثروت ها، جهیزیه و مهریه ی سنگین، لباس عروس گران قیمت، تجملات زیاد، اسراف و ... از جمله این آفت های ازدواج های امروزی است....

حدود 80 درصد جوانان ایرانی میل به ازدواج و تشکیل خانواده دارند

معاون برنامه ریزی و هماهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: اکنون حدود 80 درصد جوانان ایرانی میل به ازدواج و تشکیل خانواده دارند و برخلاف کشورهای غربی، در این زمینه وضعیت خوبی داریم. حدود 80 درصد جوانان ایرانی میل به ازدواج و تشکیل خانواده دارند. به گزارش خبرنگار اجتماعی ایرنا، دکتر «محمد اسحاقی» روز دوشنبه در حاشیه همایش ارتقای نرخ باروری کلی در جمع خبرنگاران افزود: جوانانی هستند که بیماری دارند و یا برخی نیز به خاطر نوع سبک زندگی و روابط خارج از عرف ممکن است تمایلی به ازدواج نداشته باشند، اما آمارها نشان می دهد که جوانان ایرانی تمایل فراوانی به امر ازدواج دارند....

چهل توصیـه عاشقانه استــاد قرائتی به مردان در فضای خانواده

آقــای عزیز! ۱) به همسرت بگو : دوستت دارم! ۲) واژه « دوست داشتن »را فقط برای او هزینه کن! ۳) همسر تو کریستاله ! مواظب باش او را نشکنی ! ۴) کاری کن که به تو ایمان بیاره ! ۵) تو باید تکیه گاه خوبی براش باشی! ۶) از عشقت برای او هزینه کن ، نه فقط از ثروتت! ۷) زیبایی همسرت را ستایش کن! ۸) کارهایی که از توانش بیرونه , به او واگذار نکن ! ۹) او گل خوشبوی بهاری است ، پژمرده اش نکن! ۱۰) انتظار نداشته باش همسرت مثل تو باشه ! ۱۱) با بحث و جدل او را خسته نکن! ۱۲) نسبت به همسرت همیشه وفادار باش!...

جرعه ای از ساغر ولایت، فرازهایی خواندنی از توصیه ها به زوج های جوان

کانون گرم خانواده، اینک دختر و پسر عزیز جوان ما خوب می‌دانند که هدف اصلی در «ازدواج» و نتیجه‌ی عالی این پیوند مقدّس «تشکیل خانواده» است.  در روزگار ما همه از خانواده می گویند و دغدغه‌ی خانواده را دارند. جامعه شناسان اولین حلقه‌ی شکل‌گیری بنیان جامعه را خانواده می‌دانند. روانشناسان ریشه‌ی حالات روانی انسانها را در خانواده جستجو می‌کنند. دانشمندان تربیت، نقطه‌ی عزیمت تربیت را خانواده می‌دانند و مصلحان اجتماعی هر نوع تحول صلاح گرایانه را منوط به خانواده می‌دانند و...  به راستی خانواده چقدر اهمیت دارد؟  نظر اسلام در این باره چیست؟ چگونه می‌توان شالوده‌ی خانواده را محکم کرد؟ و... شنیدن سخنان رهبر عزیز به عنوان یک دانشمند برجسته‌ی اسلامی و متفکر زمان شناس در ترسیم جایگاه خانواده و نقشهای گوناگون آن برای جوانانی که در آغاز تشکیل این نهاد پُر ارج هستند، راهگشاست:...